|
Henryk
Patryarcha
Alkohol
w Biblii
Picie
alkoholu jest interesującym zagadnieniem biblijnym. Oto kilka moich uwag:
Palestyna
była krajem, w którym na szeroką skalę uprawiano winorośla i wino
należało do podstawowych artykułów spożywczych, ale zwyczaj
codziennego picia wina nie był znany. Wino przed spożyciem mieszano z
wodą i był to napój świąteczny, natomiast codziennym napojem był
ocet winny. Żydzi, szczególnie w okresie po niewoli babilońskiej pili
sporo wina, skoro w języku aramejskim uczta weselna nazywała się
MISTITHA - pijatyka.
Pismo
Św. stosuje 12 rożnych określeń wina: 10 w Starym Testamencie i 2 w
Nowym:
1.
Chemer - 2 razy - był to gęsty, lepki syrop lub słodkie czerwone
wino;
2.
Chamar - 6 razy - jest to chaldejski odpowiednik chemer;
3.
Jajin - 141 razy - o co wychodzi spod prasy, sok gronowy, wino
musujące;
4.
Jeqob - 16 razy - prasa, tłocznia, i jest synonimem wina;
5.
Mimesak - 2 razy - wino mieszane, przyprawione korzeniami;
6.
Sobe - 1 raz - trunek, napój, wino, piwo z orkiszu;
7.
Asijs - 5 razy - nowe słodkie wino, moszcz winny, sok gronowy;
8.
Szekar - 20 razy - napój mocny, napój upajający, mocny miód;
9.
Szemer - 4 razy - wino z drożdży, osad, męty;
10.
Tijrosz - 38 razy - nowe wino, sok gronowy;
11.
Gkeukos - 1 raz - słodkie nowe wino, sok gronowy;
12.
Oinos - 31 razy – wino.
Chociaż
Biblia używa tak wielu określeń słowa wino, to terminologia ta nie
jest jednoznaczna. Np. sok gronowy wygniatany w prasie określany jest słowem
jajin, i to samo słowo pojawia się w historii pijanego Noego i Lota. W
Iz 49,26 i Joel 1,5 pojawia się słowo asijs - sok winny, ale można się
nim upić. U Iz 65,8 znajdujący się w gronach sok, tijrosz, nazwany jest
błogosławieństwem, a prorok Ozeasz 4,11 mówi, ze jajin i tijrosz
odbierają rozum. Przyp 31,6 mówi, ze szekar doprowadza do zguby, a
szekar znajdował się wśród ofiar składanych w świątyni 4Moj 28,7.
Autorom
Słowa Bożego doskonale znane było słownictwo określające stan człowieka
będącego pod wpływem alkoholu: biesiada, chwiać się, odurzenie
pijackie, opilstwo, pijatyka, taczanie się, trzeźwy, wytrzeźwieć,
zataczać się i inne.
Ciekawe
na przykład jest to, że przy rygorystycznych przepisach ograniczających
wykonywanie wszelkich prac w sabat, rabini zezwalali w tym dniu na
filtrowanie i przyprawianie wina bez obawy popełnienia grzechu.
W
Piśmie Św. można wyodrębnić grupę tekstów, które nie zalecają
nadużywania trunków, ale zezwalają na umiarkowane ich spożywanie:
Ps
104,15 - Wino jajin, które rozwesela serce człowieka;
Przyp
31,6 - Dajcie wina jajin strapionym na duchu;
Oraz
teksty: Kaz 9,7, Zach 10,7; 1Tym 3,8; 5,23; 5Moj 14,26 itd.
W
Biblii znajdują się również teksty, ograniczające, lub wręcz zakazujące
spożywania trunków:
Przyp
23,31-32 - Nie patrz na wino;
Iz
65,8 - Nie niszcz go [tj. przez dopuszczenie do fermentacji – przyp. T.S.];
Iz
5,11-12.22 - Biada tym, którzy od wczesnego rana gonią za trunkiem;
Sof
1,11 - ...i będę karał mężów, którzy siedzą zdrętwiali nad mętnymi
resztkami wina;
Rzym
14,21 - Dobrze jest nie jeść mięsa i nie pić wina;
1Piotr
4,3 - Dość bowiem, że w czasie minionym spełnialiście zachcianki pogańskie
oddając się... pijaństwu, biesiadom i pijatykom;
1Kor
5,11 - Lecz teraz napisałem wam, abyście nie przestawali z tym, który...
jest pijakiem;
1Kor
6,9-10 - Albo nie wiecie, że niesprawiedliwi królestwa Bożego nie
odziedziczą... ani pijacy;
Gal
5,19.21 - Jawne zaś są uczynki ciała, mianowicie.... pijaństwo.
W
historii biblijnej znane są przykłady całkowitej abstynencji:
1.
40. letnia wędrówka - 5Moj 29,5 – uzasadnienie: abyście
poznali, że Ja Pan, jestem Bogiem waszym;
2.
Przepisy prawa naziratu - 4Moj 6,3-4;
3.
Kapłani w czasie pełnienia służby - 3Moj 9-10; Ez 44,21 -
uzasadnienie:
abyście umieli rozeznać między tym, co święte, a tym co nie święte;
4.
Bractwo Rekabitów - Jer 35,2-14.
Ciekawe
jest to, że w tekstach opisujących ostatnią Wieczerzę, nie ma słowa
wino, tylko „owoc winorośli” (Mat 28,29; Mar 14,25; Luk 22,18) lub
kielich (1Kor 11,25,28). Zgadza się to z tradycją rabinacką w okresie
hellenistycznym. W czasie uroczystości paschalnej nie używano wina,
tylko soku. Problem polegał tylko na tym, że przechowywane soku było
znane, ale zajęciem bardzo pracochłonnym i kosztownym.
Generalnie
można stwierdzić, że w czasach Starego Testamentu Bóg tolerował spożywanie
napojów alkoholowych. Nie dlatego, że było to dobre, ale dlatego, że
Izraelici tego pragnęli. Ap. Paweł mówiąc o tych czasach zaznacza „Bóg
wprawdzie puszczał płazem czasy niewiedzy” (Dz Ap 17,30). Można
parafrazując słowa Pana Jezusa powiedzieć, że pozwolono pić ze względu
na zatwardziałość serc (Mat 19,8).
Jedynym
uzasadnieniem, dlaczego Bóg tolerował spożywanie wina, może być tylko
fakt, że wino było przez cale stulecia używane do celów odkażająco-dezynfekcyjnych.
W Nigerii do dzisiejszego dnia używa się wina palmowego, z uwagi na duże
ilości pierwotniaków i ameb w wodzie, jako najprostszy środek
zapobiegania schorzeń przewodu pokarmowego. Być może z powodu braku
lepszych środków dezynfekcyjnych Bóg zezwolił na umiarkowane spożywanie
wina, wybierając mniejsze zło.
Uzasadnienie
całkowitej abstynencji w Nowym Przymierzu rozpatrywać należy więc w
kontekście wszystkich wypowiedzi Pisma Św. na ten temat, wiedzy
historycznej oraz wiedzy współczesnej o niszczącym działaniu alkoholu
na organizm ludzi. Ważne są również wypowiedzi etyczno moralne Np.:
Przyp 31,4: Królom, o Lemuelu, królom nie wypada pić wina; 1Piotr 2,9:
Wy jesteście rodzajem wybranym, królewskim kapłaństwem.
Dla
mnie najbardziej przekonywające argumenty przemawiające za pełną
abstynencja są biblijne przykłady:
1.
40. letnia wędrówka. Z uzasadnienia wynika, że ten okres
abstynencji potrzebny był, do poznania, Boga, jako ich Pana. Czy możemy
pozwolić sobie w czasie, który tak szybko zbliża się do końca, na
chwile zaćmienia alkoholowego? Przecież całe nasze życie nazywamy wędrówką
do niebiańskiego Hanaanu.
2.
Kapłani w czasie pełnienia służby w świątyni.
Nowy Testament mówi o powszechnym kapłaństwie i o tym, że
ustawicznie znajdujemy się obliczu wszechmogącego Boga, a kotwica naszej
wiary sięga aż za zasłonę.
„A
to czyńcie, wiedząc, że już czas, że już nadeszła pora, abyście się
ze snu obudzili, albowiem teraz bliższe jest nasze zbawienie, niż kiedy
uwierzyliśmy. Noc przeminęła, a dzień się przybliżył. Odrzućmy
tedy uczynki ciemności, a obleczmy się w zbroję światłości. Postępujmy
przystojnie jako za dnia, nie w biesiadach i pijaństwach, nie w
rozpustach i rozwiązłości, nie w swarach i zazdrości. Ale obleczcie się
w Pana Jezusa Chrystusa i nie czyńcie starania o ciało, aby zaspokajać
pożądliwości. (Rzym 13,11-14)
|
