(...) Oprócz kilku fragmentów tej ksiązki, które napisałbym z nieco innej pozycji, jest ona kolejnym wielkim arcydziełem z zakresu literatury dnia sobotniego. Oprócz miejsc, które są powszechnie zrozumiałe, przecietny czytelnik może uznać tę książkę jako napisaną szczególnie dla człowieka wiernie przestrzegajacego Dnia Pańskiego. Ksiązka nie jest pracą polemiczną. Jest praktycznym ujeciem tego, w jaki sposób sobota, dzień odpocznienia, nabozeństwa i służby może stanowić boskie lekarstwo na niektóre z dzisiejszych ludzkich problemów. Mówi na temat znaczenia i poselstwa dnia sobotniego do chrześcijan dzisiejszego swiata. Celem autora było wykazanie, w jaki sposób różne znaczenia tego dnia, przeanalizowane tak gruntownie, pozwalają w końcu, aby Chrystus wniósł w nasze zycie odpoczynek, radość i pokój. (...)

Dr JAMES P. WESBERRY
Redaktor czasopisma "S u n d a y"
Dyrektor Aliansu Dnia Pańskiego
w Stanach Zjednoczonych

Wstęp ... 13

ROZDZIAŁ I - Sobota - dobra nowina początków ludzkości ... 21

Część I - WAŻNOŚĆ DNIA SOBOTNIEGO ... 22

1. Podstawa kosmicznej wiary ... 22
2. Uświęcenie początków ludzkości ... 23
3. Inauguracja historii ludzkości ... 24

Część II - TEORIE POWSTANIA SOBOTY ... 25

1. Przedmojżeszowy/mojżeszowy początek ... 26

Saturn
Fazy księżyca
Sabattu
Okres siedmiu dni

2. Osiedlenie ... 33

Instytucja społeczna
Dni targowe

3. Niewola ... 40

Część III - SOBOTA STWORZENIA ... 43

1. Zastrzeżenia i przeciwnicy soboty stworzenia ...43

Kryzys tożsamości
Apologetyczna potrzeba
Nieobecność "soboty"
Nieobecność rozporządzenia
Brak przykładu
Tendencje legalistyczne
Konflikt ze współczesną nauka

2. Sobota stworzenia w Piśmie Świętym ... 55

Marek 2,27
Jan 5,17
Hebrajczyków 4,1-11

3. Sobota stworzenia w historii ... 58

Tradycja żydowska
Wczesny Kościół
Średniowiecze
Luteranizm
KATOLICYZM
Sabatarianie
Tradycja reformacyjna
Nie rozwiązana sprzeczność

Wnioski ... 82

Z zarysu, jaki sporządziliśmy na podstawie biblijnego i historycznego świadectwa o powstaniu soboty zdają się wynikać trzy główne wnioski.

• Po pierwsze, w Piśmie Świętym istnieje nieomylna zgodność potwierdzająca powstanie soboty przy stworzeniu.
• Po drugie, istotna i najstarsza tradycja żydowska wywodzi powstanie soboty z kulminacji stworzenia
• Po trzecie, w historii chrześcijaństwa znaleźliśmy znamienne poparcie edenicznego powstania soboty, nie tylko wśród święcących ten dzień, dzień siódmy, ale też wśród wielu święcących niedziele. Ci drudzy bronili soboty, jako rozporządzenia z czasu stworzenia, aby uzasadnić niedziele, jako chrześcijański sabat.

Kwestionowanie soboty stworzenia pochodzi głównie z dwóch stron:

• z jednej strony od chrześcijan, którzy oburzają się i sprzeciwiają legalistycznemu sabatarianizmowi;
• z drugiej strony, od uczonych, którzy odrzucają historyczność Pięcioksięgu, a szczególnie historii stworzenia.

Argumentacja, oparta na przypuszczalnej przewadze historycznych dowodów słuszności soboty, jako pamiątki stworzenia, dostarczyłaby historycznych danych ostatecznemu kryterium dla przyjmowania lub odrzucania biblijnej doktryny. Jednak prawo większości nie jest zasadą przyjętą w biblijnej interpretacji (hermeneutyce). Nasze studium planowane jest jedynie po to, by wykazać że wiara w sobotę stworzenia zakorzeniona jest głęboko w Piśmie Świętym, jak i historii. Odrzucanie takiej nauki przez określenie jej "przesadnie legalistyczną, czy niezgodną ze współczesną nauką" może doprowadzić do oszukiwania samego siebie, bowiem takie określenie ani nie wyjaśnia uczciwie biblijnego nakazu, ani nie odciąża chrześcijanina od obowiązku jego przestrzegania.

Nasze poszukiwanie wykazało, że zgodnie z jednomyślnym świadectwem Pisma Świętego powstanie soboty tkwi swymi korzeniami w stworzeniu i wyraża początek historii ludzkości. Jakie są praktyczne korzyści nauki biblijnej dla chrześcijańskiej wiary?

• Na pierwszym miejscu to, że święcenie sabatu nie jest czasowym, żydowskim prawem ceremonialnym, ale wiecznym nakazem, obowiązującym wszystkie stworzenia.
• Po drugie, oznacza to, że - jak słusznie stwierdziła Elizabeth E. Platt - "nasze korzenie tkwią w sobocie; w niej należymy do planu Bożego od Genesis, aż do Wieczności".
• P trzecie, posiadamy pewność, że początki nasze są dobre, bowiem zakorzenione są w samym Bogu.
• A w końcu - że świat nasz i nasze istnienie mają wartość, ponieważ nie są wytworem przypadku, ale uosobionym stworzeniem miłującego Boga.

Nie żyjemy już w doskonałym początku, ale w niedoskonałym środku: w wieku charakteryzującym się niesprawiedliwością, chciwością, przemocą, zniszczeniem, cierpieniem i śmiercią. Pośród chaosu i nieporządku naszego wieku, poszukujemy pewności, sensu i nadziei. Sobota przynosi nam każdego tygodnia zapewnienie i nadzieje. Zapewnia nas, że nasz początek i przeznaczenie związane jest z Bogiem. Daje nam poczucie sensu związku z przeszłością i nadzieję na przyszłość. Zaprasza nas do odpoczynku w Bogu, podczas gdy żyjemy w niespokojnym środku i czekamy na koniec (przecież nieograniczony), na odpoczynek i pokój Boży (Hebr. 4,9), dla którego zostaliśmy stworzeni. I takie jest poselstwo soboty stworzenia: Dobra Nowina Początków Ludzkości.

ROZDZIAŁ II - Sobota - dobra nowina doskonałego stworzenia ... 87

Część I - DOBRA NOWINA SOBOTY STWORZENIA ... 88

1. Zasięg soboty stworzenia ... 88
2. Dobra nowina doskonałego stworzenia ...89

Część II - ŚWIĘCĄC DOBRĄ NOWINĘ STWORZENIA ... 96

1. Odpocznienie, jakby praca została wykonana ... 96
2. Odnawiając wiarę w doskonałego Stworzyciela ... 98

Podstawa prawdziwego nabożeństwa
Odnawiając wiarę w Stworzyciela

3. Radując się Bożym stworzeniem ... 102

Cotygodniowa przerwa
Okno do wieczności

ROZDZIAŁ III - Sobota: dobra nowina troski Bożej ... 107

Część I - BŁOGOSŁAWIEŃSTWO SOBOTY ... 108

1. Znaczenie błogosławieństwa soboty ... 109
2. Błogosławieństwo soboty w doświadczeniu z manną ... 110

Pokarm fizyczny
Słowo Boże

Część II - UŚWIĘCENIE SOBOTY ... 113

1. Znaczenie świętości soboty ... 113
2. Świętość soboty jako ogniwa ... 116

Ogniwo pomiędzy zakonem, a łaską
Ogniwo pomiędzy przybytkiem a Izraelitami
Świętość soboty a Emmanuel

Część III - PRZYKŁAD PRACY I ODPOCZYNKU ... 122

1. Praca jako troska Boża ... 122
2. Odpoczynek jako troska Boża ... 123

Odpoczynek jako wolność od pracy
Odpoczynek, jako wolność dla Boga
Boska perspektywa

Część IV - OBCHODZENIE DOBREJ NOWINY SOBOTY ... 130

1. Pamiętaj o dniu sobotnim ... 130
2. Praca i odpoczynek ... 131

Pracuj przez sześć dni
Odpocznij dnia siódmego
Pan-sabatyzm

ROZDZIAŁ IV - Sobota - dobra nowina przynależności ... 138

Część I - PRZYMIERZE JAKO BOSKO-LUDZKA PRZYNALEŻNOŚĆ ... 139

1. Wzorce biblijne ... 139
2. Wzorzec przymierza ... 140

Prawo i łaska w przymierzu
Znaki i symbole przymierza

3. Sobota jako symbol przynależności ... 141

Niezwykły symbol
Niezwykły początek
Niezwykłe przetrwanie
Niezwykła funkcja

Część II - POWODY BOSKIEGO WYBORU SOBOTY NA SYMBOL PRZYMIERZA ... 145

1. Prawo własności ... 146
2. Świętość ... 148
3. Niezniszczalny i uniwersalny ... 151

Niezniszczalny
Uniwersalny

4. Odnowa przymierza chrztu ... 154

Wyrzeczenie się
Odnowienie
Odnowa fizyczna
Odnowa społeczna
Odnowa duchowa

5. Duchowy ... 158

Sobota a natura Boża
Antidotum na bałwochwalstwo

6. Zobowiązanie ... 163

Boskie zobowiązanie
Ludzkie zobowiązanie

7. Odkupienie ... 166
Wnioski ... 167

Na początku postawiliśmy pytanie: Jakie istotne cechy ma sobota, które pozwalają jej funkcjonować jako pełen znaczenia symbol bosko-ludzkich stosunków przymierza? W rozdziale tym rozważaliśmy siedem znamiennych aspektów.

• Po pierwsze jako znak boskiego prawa własności, sobota nieustannie przypomina wierzącemu o jego przynależności do Boga.
• Po drugie, jako Boża świętość zawarta w czasie, sobota zapewnia wierzącego, który ją świeci, o jego boskim wyborze i misji na tym świecie.
• Po trzecie, jako niezniszczalny i uniwersalny symbol, sobota pozostaje zawsze świeża w swoim znaczeniu i uzdalnia każdego człowieka do wyrażenia swego oddania Bogu.
• Po czwarte, jako symbol chrztu, sobota daje cotygodniową możliwość odnowienia przymierza chrztu przez ponowne doświadczenie samowyrzeczenia, oraz możliwość zarówno fizycznego, społecznego jak i duchowego odnowienia.
• Po piąte, jako symbol, sobota chroni wierzącego przed bałwochwalstwem, przypominając mu o duchowym charakterze jego stosunku przymierza z Bogiem
• Po szóste, jako trafny symbol obopólnego zobowiązania, sobota ponownie zapewnia ludzkość o dostępności Boga i zaprasza wierzącego, aby wyraził swoja przynależność do Boga, oferując mu szczególną miarę czasu - dzień siódmy - jako znak określający jego całe życie.
• W końcu, jako pamiątka Bożego zbawczego działania, sobota daje zdolność wierzącemu do doświadczenia i uczczenia pięknego zapewnienia o Bożej miłości i uczczenia Dobrej Nowiny Przynależności do Boga i Jego ludu.

ROZDZIAŁ V - Sobota: dobra nowina odkupienia ..169

Część I - ODKUPIEŃCZO-SOBOTNIE TEMATY W STARYM TESTAMENCIE ... 170

1. Błogosławieństwo i uświęcenie soboty ... 170

Obietnica Emmanuela

2. Odpoczynek sobotni ... 172

Odpoczynek sobotni w Liście do Hebrajczyków
Trzy poziomy znaczenia
Odpocznienie sobotnie w Starym Testamencie
Odpocznienie sobotnie w literaturze żydowskiej

3. Wyzwolenie sobotnie ... 178

Sobota a odkupienie
Pamiętając o wyzwoleniu
Sabatowe lata
Zbawcze cechy lat sabatowych
Lata sabatowe a Mesjasz w Starym Testamencie

Część II - ZBAWCZE ZNACZENIE SOBOTY W NOWYM TESTAMENCIE ... 178

1. Mowa wygłoszona w Nazarecie ... 188

Wzorzec święcenia soboty?
Mesjańskie wypełnienie sabatniego wyzwolenia
Sabat doroczny, czy cotygodniowy?
Sabatnie wyzwolenie a odkupienie Zbawiciela

2. Wczesne uzdrowienia w sobotę ... 194
3. Sparaliżowana kobieta ... 194

Wolność w dzień sobotni
Sobotnie wyzwolenie a odkupienie przez Zbawiciela

4. Paralityk i niewidomy ... 199

Podobieństwa
Negacja, czy wyjaśnienie soboty?
Znaczenie przysłówka "aż dotąd"
Znaczenie czasownika "działa"
Znaczenie teologiczne

5. Uczniowie zrywający kłosy zboża ... 204

Przykład Dawida
Przykład kapłana
Chrystus a świątynia
Autorytet, czy legalność?
Chrystus, interpretator zakonu.

Wszelkie prawa muszą być interpretowane. Przypadek z kapłanami dostarcza nam odpowiedniego przykładu. Prawo nakazywało im pracować w sobotę (4 Moj, 28,9; 3 Moj. 24,8), zmuszając ich tym samym do przestąpienia innego prawa - tego o odpoczynku w dzień sobotni (2 Moj. 20,8-10). Co to oznacza? Po prostu to, że litera zakonu nie może być stosowana bez zastanowienia, a musi być interpretowana w zależności od zastosowania do danego przypadku. W społeczeństwie amerykańskim Sąd Najwyższy działa jako ostateczny interpretator intencji praw kraju. Jest to ten autorytet, jaki przypisuje sobie Chrystus nazywając Siebie "Panem sabatu" (Mat. 12,8; Marek 2.28). Nie jest to autorytet dla zniesienia lub zastąpienia przykazania o sobocie czymkolwiek, a raczej dla odsłonięcia jego prawdziwej boskiej intencji.

Autorytet ten okazuje Chrystus jako interpretator prawdziwego znaczenia czwartego przykazania, przedstawiając pięć znamiennych argumentów w obronie niewinności Swoich uczniów.

• Po pierwsze, Pan powołuje się na Dawida, aby zatwierdzić ogólną zasadę, ze zakon przyznaje wyjątki (Mat. 12,3; Marek 2,25).
• Po drugie, Chrystus podaje szczególny przykład wyjątkowego wykorzystania soboty przez kapłanów, by udowodnić, iż przykazanie nie wyklucza, a potwierdza służbę na rzecz duchowych potrzeb ludzi (Mat. 12,5).
• Po trzecie, Chrystus przypisuje Sobie i Swoim uczniom takie same przywileje sobotnie, jakie mieli kapłani, ponieważ jako Ten, który jest ponad świątynią i jej kapłaństwem (Mat. 12,6), On i również Jego naśladowcy, podobnie jak kapłani, muszą wykonywać służbę zbawienną dla potrzebujących grzeszników.
• Po czwarte, cytując wypowiedz Ozeasza: "Miłosierdzia chcę, a nie ofiary" (Mat. 12,7) Jezus wyjaśnia, ze kolejność co do ważności w przestrzeganiu soboty jest taka: najpierw służba miłości względem potrzebujących, a następnie wypełnienie rytualnych przepisów.
• W końcu Jezus potwierdza Swoje panowani nad sobotą, to znaczy Jego prawo do interpretacji jego znaczenia, ponownie potwierdzając fundamentalną zasadę, że sobota została ustanowiona dla zapewnienia ludzkiego dobrobytu (Marek 2,28). W konsekwencji tego nie reagowanie na ludzki potrzeby na konto przykazania o sobocie jest wypaczeniem jej pierwotnego celu.

6. Odpoczynek Zbawiciela ... 211

Odpoczynek Zbawiciela a sobota
Charakter Chrystusowego odpocznienia

7. Sabat w Liście do Hebrajczyków ... 215

Literalne, czy symboliczne święcenie soboty?
Obecny, czy przyszły?
Przedawniony, czy aktualny?
Nie rozwiązana sprzeczność
Charakter sobotniego odpoczynku
Dobra nowina odkupienia

ROZDZIAŁ VI - Sobota: dobra nowina służby ... 227

Część I - SOBOTA JAKO SŁUŻBA DLA BOGA ... 228

1. Odpoczynek jako służba boska ... 229

Całkowita odpowiedz
Lekarstwo na kult pracy
Lekarstwo na kult wolnych dni
Doświadczenie boskiego odpocznienia

2. Nabożeństwom jako boska służba ... 237

Boska służba
Obchodzenie święta
Antidotum na fałszywe oddawanie czci
Objawienie

Część II - SOBOTA JAKO SŁUŻBA DLA SIEBIE ... 245

1. Sobota: czas na refleksje ... 245

Potrzeba refleksji
Sobota medytacją
Podstawy medytacji

2. Sobota: czas na odnowę ... 249

Porządek dla życia
Odnowa moralna
Odnowienie duchowe

Część III - SOBOTA JAKO SŁUŻBA DLA INNYCH ... 254

1. Czas na dzielenie się ... 254
2. Czas czynienia dobrze ... 255

Zbawić, czy zabić?
Zrozumienie, czy niezrozumienie?

3. Czas dla rodziny ... 258
4. Czas dla swego partnera ... 260
5. Czas dla potrzebujących ... 263
6. Czas na rekreację ... 264

Skoncentrowanie na Bogu
Wolność i radość
Odświeżający

Część IV - SOBOTA JAKO SŁUŻBA DLA NASZEGO ŚRODOWISKA ... 267

1. Kryzys ekologiczny ... 267

Przymus, czy przekonanie?

2. Dobro stworzenia Bożego ... 268

Wartość przyrody
Dualistyczne, błędne zrozumienie.
Kosmiczne odkupienie

3. Sobota a kryzys ekologiczny ... 274

Szafarstwo
Ograniczenie
Podziw

ROZDZIAŁ VII - Sobota: dobra nowina boskiego odpoczynku dla ludzkiego niepokoju ... 281

1. Odpocznienie stworzenia ... 283
2. Odpocznienie boskiej obecności ... 284
3. Odpocznienie od współzawodnictwa ... 285
4. Odpocznienie przynależności ... 287
5. Odpocznienie od napięć społecznych ... 288
6. Odpocznienie odkupienia ... 290
7. Odpocznienie służby ... 291